نقره به‌عنوان فلزی گرانبها و پرکاربرد در صنایع مختلف، همواره مورد توجه فعالان اقتصادی بوده است. با توسعه بازار مشتقه در ایران و راه‌اندازی معاملات آتی نقره در بورس کالا، امکان سرمایه‌گذاری حرفه‌ای بر پایه این فلز ارزشمند برای سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی فراهم شده است.

قرارداد آتی نقره چیست؟

قرارداد آتی نقره توافقی است میان خریدار و فروشنده که براساس آن، دو طرف متعهد می‌شوند مقدار معینی نقره را در تاریخی مشخص در آینده با قیمتی از پیش تعیین‌شده معامله کنند. این قرارداد در بورس کالای ایران انجام می‌شود و تابع مقررات و ضوابط رسمی سازمان بورس است.

ویژگی اصلی قراردادهای آتی، دوطرفه بودن بازار است؛ به این معنا که معامله‌گر می‌تواند از هر دو جهت صعود یا نزول قیمت سود کند. اگر پیش‌بینی کند قیمت نقره افزایش می‌یابد، موقعیت خرید می‌گیرد و در صورت انتظار کاهش قیمت، موقعیت فروش. این ویژگی باعث می‌شود قرارداد آتی نه‌تنها ابزار سرمایه‌گذاری، بلکه ابزاری برای پوشش ریسک نیز باشد.

نحوه عملکرد اهرم مالی در قرارداد آتی نقره

یکی از جذاب‌ترین قابلیت‌های بازار آتی، اهرم مالی (Leverage) است. اهرم به شما این امکان را می‌دهد که با سرمایه‌ای کمتر از ارزش کل معامله، وارد بازار شوید. برای مثال اگر ارزش یک قرارداد آتی نقره ۱۰۰ میلیون تومان باشد و وجه تضمین اولیه آن ۱۰ میلیون تومان تعیین شود، اهرم مالی شما برابر با ۱۰ خواهد بود؛ یعنی با تنها ۱۰ میلیون تومان می‌توانید موقعیتی به ارزش ۱۰۰ میلیون تومان باز کنید.

این ویژگی اگرچه می‌تواند سود شما را چندبرابر کند، در صورت پیش‌بینی اشتباه نیز زیان را افزایش می‌دهد. بنابراین، مدیریت سرمایه و کنترل هیجان در معاملات آتی اهمیت بالایی دارد.

مزایای قرارداد آتی نقره

پنج مزیت اصلی برای قراردادهای آتی نقره عبارت‌اند از:

۱. پوشش ریسک نوسانات قیمت

تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نقره می‌توانند از قرارداد آتی برای تثبیت قیمت مواد اولیه یا محصولات خود در آینده استفاده کنند.

۲. اهرم مالی و بازده بالا

معامله‌گران می‌توانند با سرمایه اندک، معامله (موقعیت‌های) بزرگ‌تری باز کرده و از تغییرات قیمت بهره‌برداری کنند.

۳. بازار دوطرفه

در بازار آتی می‌توان از رشد یا افت قیمت نقره سود برد؛ موضوعی که در بازارهای نقدی ممکن نیست.

۴. نقدشوندگی و شفافیت

تمامی معاملات آتی در بستر رسمی بورس کالا انجام می‌شود؛ بنابراین شفافیت قیمت، تسویه روزانه و نظارت قانونی از مهم‌ترین مزایای آن است.

۵. کارمزد اندک و معافیت مالیاتی

کارمزد پایین و معافیت از مالیات بر سود حاصل از معاملات، از دیگر مزایای این بازار محسوب می‌شود.

مشخصات قرارداد آتی نقره در بورس کالا

• دارایی پایه: نقره خام با عیار ۹۹۹ به صورت ساچمه
• اندازه هر قرارداد: ۱۰۰ گرم نقره
• دامنه نوسان روزانه: مثبت و منفی ۵ درصد نسبت به قیمت تسویه روز قبل
• حداقل تغییر قیمت سفارش: ۱۰ تومان برای هر گرم
• محل تحویل: انبارهای مورد تایید بورس کالا
• ساعات معاملات: شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۲ تا ۱۸
• وجه تضمین اولیه: درصدی از ارزش قرارداد که توسط بورس تعیین می‌شود (حدود ۱۰ درصد ارزش قرارداد)

فعالان بازار آتی نقره چه کسانی هستند؟

بازار آتی نقره گروه‌های مختلفی از فعالان مالی را جذب می‌کند:

• سرمایه‌گذاران حرفه‌ای: برای کسب سود از نوسانات قیمت
• تولیدکنندگان و صنایع مصرف‌کننده نقره: برای پوشش ریسک افزایش قیمت مواد اولیه
• معامله‌گران و سفته‌بازان: برای بهره‌گیری از فرصت‌های کوتاه‌مدت بازار
• فعالان بازار طلا و جواهر: برای مدیریت نوسانات قیمت فلزات گرانبها در معاملات خود

نحوه خرید قرارداد آتی نقره در بورس کالا

برای ورود به معاملات آتی نقره باید مراحل زیر را طی کنید:

1. دریافت کد بورسی و کد معاملاتی آتی از کارگزاری‌های دارای مجوز معاملات مشتقه مانند کارگزاری کاریزما
2. واریز وجه تضمین اولیه به حساب عملیاتی
3. انتخاب قرارداد نقره با سررسید مورد نظر در سامانه معاملات
4. ثبت سفارش خرید یا فروش در قیمت دلخواه
5. نظارت روزانه بر موقعیت معاملاتی و تسویه سود و زیان

بستن موقعیت بدون تحویل فیزیکی

اغلب معامله‌گران تمایلی به تحویل فیزیکی نقره ندارند و صرفاً از نوسانات قیمت سود می‌برند. در این حالت می‌توان قبل از تاریخ سررسید، موقعیت معاملاتی را با اتخاذ موقعیت معکوس بست.

به‌طور مثال، اگر قرارداد خرید و سرمایه گذاری در نقره دارید، می‌توانید با ثبت سفارش فروش همان قرارداد قبل از سررسید، موقعیت را ببندید. در این روش فقط مابه‌التفاوت قیمت خرید و فروش محاسبه می‌شود و نیازی به تحویل فیزیکی نیست.

تفاوت قرارداد آتی نقره با سایر قراردادهای آتی

قرارداد آتی نقره در چند مورد با سایر دارایی‌ها مانند زعفران یا صندوق طلا متفاوت است:

• تحویل نقره به‌صورت فیزیکی انجام می‌شود، نه از طریق گواهی سپرده.
• در صورت تحویل فیزیکی، خریدار باید ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده بپردازد.
• قیمت تسویه نهایی نقره بر اساس نرخ جهانی انس طلا و نقره و نرخ دلار داخلی محاسبه می‌شود.
• جریمه نکول در این قرارداد برابر با ۰.۱ درصد ارزش قرارداد است که نسبت به سایر کالاها کمتر است.

اهرم مالی؛ فرصت سود بیشتر یا ریسک بالاتر؟

استفاده از اهرم مالی شمشیر دولبه است. هرچند با وجه تضمین اندک می‌توان موقعیتی بزرگ باز کرد و از افزایش قیمت‌ها سود بالایی برد، اما در صورت کاهش قیمت نقره، زیان نیز چندبرابر خواهد بود. به همین دلیل، بازار آتی بیشتر مناسب سرمایه‌گذاران آگاه و حرفه‌ای است که توانایی تحلیل بازار و مدیریت سرمایه دارند.

جمع‌بندی مطلب

قرارداد آتی نقره ابزاری کارآمد برای مدیریت ریسک، کسب سود از نوسانات قیمت و تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری است. با استفاده از اهرم مالی، می‌توان با سرمایه‌ای محدود در بازاری بزرگ فعالیت کرد؛ اما این فرصت، بدون دانش و استراتژی معاملاتی می‌تواند به زیان منجر شود.

اگر به‌دنبال کسب سود از رشد قیمت نقره هستید اما قصد ورود به بازار پرریسک آتی را ندارید، می‌توانید از روش‌های ساده‌تر و کم‌ریسک‌تری مانند سرمایه‌گذاری در صندوق نقره یا طرح نقره کاریزما استفاده کنید؛ روشی که تمام مزایای سرمایه‌گذاری در نقره را بدون دغدغه‌های تسویه و وجه تضمین فراهم می‌کند.

سوالات متداول

حداقل سرمایه لازم برای ورود به بازار آتی نقره چقدر است؟

میزان سرمایه اولیه به وجه تضمین تعیین‌شده توسط بورس بستگی دارد، اما معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ درصد ارزش قرارداد است.

آیا امکان خرید و فروش نقره در بازار آتی بدون تحویل فیزیکی وجود دارد؟

بله، بیشتر معامله‌گران پیش از سررسید با اتخاذ موقعیت معکوس، قرارداد خود را می‌بندند و نیازی به تحویل فیزیکی نقره ندارند.

تفاوت بین قرارداد آتی نقره و صندوق نقره چیست؟

در قرارداد آتی نقره، معامله‌گر باید ریسک اهرم و تسویه روزانه را بپذیرد؛ اما در صندوق نقره، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و بدون ریسک کال‌مارجین انجام می‌شود.