بازار؛ گروه بورس: در شهریورماه، بازارهای مالی ایران در وضعیت انتظار و احتیاط به سر می‌برند. افت قیمت‌ها، کاهش مشارکت معامله‌گران و بلاتکلیفی در تصمیمات سیاسی، فضای بورس را به نقطه‌ای حساس رسانده است. در این میان، تعیین تکلیف مکانیسم ماشه و سیاست‌های ارزی بانک مرکزی، دو متغیر کلیدی هستند که می‌توانند مسیر بازار را در هفته‌های آینده تغییر دهند.
شهریور می‌تواند نقطه چرخش بازار باشد
حسن کاظم‌زاده، تحلیلگر بازار، درباره وضعیت فعلی بورس به بازار گفت: قیمت‌ها به‌قدری افت کرده‌اند که فروشنده دیگر مانند گذشته با فشار منفی نمی‌فروشد، و از طرف دیگر خریدار نیز انگیزه‌ای برای ورود پرقدرت ندارد. تعداد مشارکت‌کنندگان در بازار به‌شدت کاهش یافته و این موضوع در تعمیق رکود معاملاتی بی‌تأثیر نیست. با این حال، اگر شرایط سیاسی اجازه دهد، بورس می‌تواند در شهریورماه روندی رو به بالا را تجربه کند.
حسن کاظم‌زاده، با اشاره به اشباع فروش و کاهش انگیزه خریداران، احتمال رشد بازار سهام را در صورت تعویق ماشه و کاهش تنش‌ها مطرح کرد و معتقد است که اگر کسی احتمال جنگ را در شهریور پایین می‌داند، بد نیست وزن سهام را در سبد خود کمی افزایش دهد. این به معنای فول‌سهم شدن نیست
کاظم‌زاده با اشاره به تعیین تکلیف مکانیسم ماشه در ماه جاری اظهار کرد: «در حال حاضر اگر مکانیسم ماشه فعال شود تقاضا برای ارز و طلا افزایش می‌یابد و باید منتظر دلار در محدوده سقف بود. در چنین شرایطی، اگر صادرات نفتی کاهش یابد، کنترل نرخ ارز در بازار آزاد و توافقی دشوار خواهد شد و رشد دلار می‌تواند به‌عنوان محرک رشد بورس عمل کند.
وی ادامه داد: البته در سناریوی دیگر، اگر مذاکرات شروع شود خوش‌بینی موقت ناشی از اشباع فروش می‌تواند بازار سهام را در شهریورماه به سمت رشد هدایت کند. تنها عاملی که می‌تواند این روند را مختل کند، وقوع درگیری نظامی است.
کاظم‌زاده تأکید کرد: اگر احتمال جنگ را در شهریور پایین می‌دانید، بد نیست وزن سهام را در سبد خود کمی افزایش دهید. این به معنای فول‌سهم شدن نیست، بلکه می‌توان با احتیاط، سهم بیشتری به بازار اختصاص داد.
وی با اشاره به سیاست‌های ارزی بانک مرکزی گفت: اخیرا بانک مرکزی رویکرد متفاوتی در کنترل بازار ارز اتخاذ کرده است. معمولاً تا رسیدن قدرت خریدار به اوج صبر کرده و سپس با ابزارهایی مانند پیش‌فروش سکه وارد بازار شده است. این استراتژی تاکنون دو بار موفق بوده و باعث اصلاح حداقل ۲۰ درصدی در نرخ دلار و طلا شده است.
کاظم‌زاده افزود: بانک مرکزی از آغاز مجدد پیش‌فروش سکه خبر داده و تالار دوم مرکز مبادله با نرخ ارز بالاتر در حال راه‌اندازی است. بانک مرکزی با همان ترکیب قبلی به میدان آمده، اما اگر صادرات نفت کاهش یابد و دسترسی به ارز محدود شود، ممکن است این بار ابزارهای قدیمی پاسخ‌گو نباشند.
وی خاطرنشان کرد: بازار در آستانه یک تصمیم مهم سیاسی قرار دارد. هرگونه تغییر در وضعیت تحریم‌ها، صادرات نفت و نرخ ارز می‌تواند مسیر بازار سهام را در ماه‌های آینده تعیین کند. معامله‌گران باید با دقت، سناریوهای محتمل را بررسی و استراتژی خود را متناسب با آن تنظیم کنند.
بازارهای مالی ایران در آستانه یک تصمیم
بازارهای مالی ایران در آستانه یک تصمیم سیاسی مهم قرار دارند. فعال‌سازی یا تعویق مکانیسم ماشه، سیاست‌های ارزی بانک مرکزی، و تحولات منطقه‌ای، همگی می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در روند شهریورماه ایفا کنند. در چنین فضایی، معامله‌گران باید با دقت سناریوهای محتمل را بررسی کرده و استراتژی‌های خود را با احتیاط و انعطاف تنظیم کنند.
مهدی رضایتی، معتقد است که با ارائه تحلیل عددی از کاهش صادرات نفت، اثر ماشه صرفاً روانی نیست و می‌تواند به افت قابل‌توجهی در درآمدهای ارزی کشور منجر شود البته نرخ ارز در ایران تنها به درآمدهای نفتی وابسته نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از متغیرهای درهم‌تنیده مانند رشد نقدینگی، رکود داخلی، کاهش تقاضای ارز، انتظارات تورمی، و نگرانی‌های ژئوپلیتیکی نیز در تعیین آن نقش دارند
مهدی رضایتی، تحلیلگر اقتصادی، در گفتگو با بازار، نسبت به پیامدهای احتمالی فعال‌سازی مکانیسم ماشه بر بازار ارز ایران هشدار داد و گفت: برآورد دقیقی از اثر واقعی این اقدام وجود ندارد. برخی آن را صرفاً روانی می‌دانند، در حالی که برخی دیگر از سناریوهایی مانند صفر شدن صادرات نفت سخن می‌گویند.
وی افزود: اگر فرض کنیم اثر ماشه فقط بر فروش نفت باشد، می‌توان با یک تحلیل ساده، ابعاد آن را تخمین زد. با در نظر گرفتن قیمت هر بشکه نفت حدود ۵۵ دلار (با احتساب هزینه‌های دور زدن تحریم)، کاهش هر ۱۰۰ هزار بشکه از صادرات نفتی، معادل حدود ۲ میلیارد دلار کاهش درآمد ارزی خواهد بود.
رضایتی ادامه داد: در صورتی که صادرات نفت ایران یک میلیون بشکه در روز کاهش یابد، کشور با افتی نزدیک به ۲۰ میلیارد دلار در درآمدهای ارزی مواجه خواهد شد. این رقم معادل حدود ۱۵ درصد از کل درآمد ارزی کشور در سال ۱۴۰۳ است که حدود ۱۳۵ میلیارد دلار برآورد شده بود.
وی تأکید کرد: با وجود این تحلیل عددی، نمی‌توان نرخ تعادلی دلار را به‌صورت دقیق پیش‌بینی کرد. نرخ ارز در ایران تنها به درآمدهای نفتی وابسته نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از متغیرهای درهم‌تنیده مانند رشد نقدینگی، رکود داخلی، کاهش تقاضای ارز، انتظارات تورمی، و نگرانی‌های ژئوپلیتیکی نیز در تعیین آن نقش دارند.
رضایتی در پایان خاطرنشان کرد: اثر ماشه‌ای دلار، چه واقعی و چه روانی، می‌تواند ساختار درآمدهای ارزی کشور را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار دهد. آن‌چه اهمیت دارد، نه صرفاً عدد دلار، بلکه آمادگی برای مواجهه با سناریوهای مختلف و مدیریت هوشمندانه در شرایط پرریسک است.
براساس این گزارش بازارهای مالی ایران در آستانه یک پیچ تاریخی قرار دارند؛ نه فقط به‌خاطر تحولات سیاسی یا ارزی، بلکه به‌دلیل تغییر در رفتار سرمایه‌گذاران. آن‌چه در شهریور رخ خواهد داد، صرفاً واکنش به یک خبر یا مصوبه نیست، بلکه آزمونی است برای سنجش بلوغ بازار و توان تصمیم‌سازی فعالان آن. در چنین شرایطی، معامله‌گران باید فراتر از هیجانات روزمره، به ساختار سبد خود، سطح ریسک‌پذیری، و افق سرمایه‌گذاری‌شان نگاه کنند.
مکانیسم ماشه، سیاست‌های ارزی و حتی احتمال درگیری نظامی، همگی متغیرهایی هستند که می‌توانند جهت بازار را تغییر دهند اما مسیر موفقیت نه در پیش‌بینی دقیق این تحولات، بلکه در آمادگی برای مواجهه با آن‌هاست. شهریور می‌تواند نقطه چرخش باشد، اما فقط برای کسانی که با تحلیل، انعطاف و آرامش، آماده عبور از پیچ‌های تند بازار هستند.
