در سال‌های اخیر، سازمان امور مالیاتی با هوشمندسازی فرآیندها، نقش عوامل انسانی در محاسبه مالیات را کاهش داده و با اتکا به اطلاعات دستگاه‌های کارتخوان، درآمدهای اصناف را واقعی‌تر کرده است. این اقدام پیش‌تر با کاهش اینتاکدهای مالیاتی همراه شد که نتیجه آن، افزایش درآمدهای مالیاتی با وجود کاهش نرخ‌های سود بود.

حالا با توقف فعالیت برخی اصناف در دو هفته گذشته به دلیل شرایط جنگی، انتظار می‌رود سازمان امور مالیاتی با کاهش نرخ سود عملکرد سال ۱۴۰۳، از صاحبان مشاغل حمایت کند. نکته مهم، اجرای عادلانه این معافیت‌ها برای همه اصناف است تا هیچ گروهی از این امتیاز محروم نماند.

تمدید مهلت اظهارنامه‌های حقوقی؛ فرصتی برای کاهش فشار

فصل تابستان، زمان شلوغی برای بستن حساب‌ها و ارائه اظهارنامه‌های اشخاص حقوقی است. اما توقف فعالیت بسیاری از شرکت‌ها در دو هفته اخیر، فرآیند تنظیم و ارسال اظهارنامه‌ها را مختل کرده است. این موضوع می‌تواند فشار مضاعفی بر سامانه‌های مالیاتی در روزهای پایانی مهلت قانونی (پایان مرداد) وارد کند.

جامعه حسابداران پیشنهاد تمدید مهلت ارائه اظهارنامه‌ها را مطرح کرده و رئیس سازمان امور مالیاتی نیز از برنامه‌ریزی برای این تمدید خبر داده است. این اقدام می‌تواند از ازدحام در سامانه‌ها جلوگیری کرده و به شرکت‌ها فرصت بیشتری برای مدیریت امور مالی‌شان بدهد.

کسر خسارات از درآمد مشمول مالیات؛ راهکاری برای جبران زیان‌ها

سابقه نشان می‌دهد که سازمان امور مالیاتی در بحران‌هایی مانند حادثه بندر شهید رجایی، امکان کسر خسارات غیرقابل جبران توسط بیمه را از درآمد مشمول مالیات فراهم کرده بود. اکنون نیز می‌توان از این روش برای حمایت از کسب‌وکارها و حتی افرادی که محل کار یا زندگی‌شان در این جنگ آسیب دیده، استفاده کرد.

هرچند اجرای این سیاست به دلیل پیچیدگی‌های شناسایی و صحت‌سنجی خسارات، نیازمند هماهنگی بین دستگاه‌هاست، اما تحقق آن می‌تواند گامی بزرگ در راستای مسئولیت اجتماعی دولت باشد.

مالیات در خدمت منافع عمومی

اجرای این سه پیشنهاد – کاهش نرخ سود اصناف، تمدید مهلت اظهارنامه‌ها، و کسر خسارات از درآمد مشمول مالیات – نه‌تنها فشار بر مودیان را کاهش می‌دهد، بلکه نگاه عمومی به مالیات را بهبود می‌بخشد. در شرایطی که تعداد مودیان مالیاتی رشد چشمگیری داشته، این اقدامات می‌تواند اعتماد عمومی را به نظام مالیاتی تقویت کرده و مالیات را به ابزاری برای تأمین منافع جمعی تبدیل کند.