با وجود اختصاص ردیف بودجه‌ای ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی در قانون بودجه ۱۴۰۴ برای پرداخت مطالبات گندمکاران، این پرداختی‌ها همچنان به‌صورت قطره‌چکانی انجام می‌شود. سال گذشته نیز تأخیر در تسویه مطالبات، مشکلات زیادی برای کشاورزان ایجاد کرد و حالا منابع آگاه در مجلس اعلام کرده‌اند که هیچ درآمدی به صندوق هدفمندی یارانه‌ها واریز نشده تا این تعهدات مالی محقق شود.

وعده ۵۰ هزار میلیارد تومانی سازمان برنامه و بودجه

حمیدرضا پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، در جلسه اخیر کمیسیون کشاورزی مجلس (۱۲ مرداد ۱۴۰۴) تعهد داد که تا اوایل هفته آینده، ۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر از مطالبات گندمکاران پرداخت شود. وی اذعان کرد که منابع پیش‌بینی‌شده برای این منظور وصول نشده و سازمان متبوعش با استفاده از بودجه عمومی، جابجایی ردیف‌ها و انتشار اوراق، در تلاش برای رفع این مشکل است.

منابع هدفمندی یارانه‌ها: وعده‌ای روی کاغذ

منابع هدفمندی یارانه‌ها در بودجه ۱۴۰۴ بالغ بر ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده که از محل فروش فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی، صادرات و کمک ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی بودجه عمومی تأمین می‌شود. با این حال، یک منبع آگاه در مجلس گفت: «هیچ درآمدی برای صندوق هدفمندی یارانه‌ها وصول نشده و تأمین مطالبات گندمکاران نیز بخشی از این منابع محقق‌نشده است.» این کسری، نه‌تنها گندمکاران، بلکه پرداخت یارانه‌های نقدی، کالابرگ و سایر مصارف هدفمندی را تهدید می‌کند.

گندمکاران زیر فشار اقتصادی؛ نرخ خرید غیراقتصادی و تأخیر در پرداخت

دولت هرساله گندم کشاورزان را با نرخ مصوب خریداری می‌کند، اما این نرخ در مقایسه با تورم، عملاً کشت گندم را برای کشاورزان غیراقتصادی و گاهی زیان‌ده کرده است. تأخیرهای مکرر در پرداخت مطالبات، فشار مضاعفی بر معیشت این قشر وارد کرده و اعتماد آنها به وعده‌های دولت را کاهش داده است.

وعده‌های بر زمین مانده دولت چهاردهم

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، سال گذشته در جریان رای اعتماد به کابینه، با اشاره به تأمین مطالبات گندمکاران از صندوق ذخیره ارزی با اذن رهبر انقلاب، قول داد که در سال ۱۴۰۴ این پرداخت‌ها به‌موقع انجام شود. اما این وعده، مانند برخی دیگر از تعهدات دولت از جمله حل ناترازی انرژی، محقق نشده است. حال پرسش اصلی این است: اگر صندوق هدفمندی یارانه‌ها تأمین اعتبار نشود، منابع لازم برای یارانه‌ها و مطالبات گندمکاران از کجا تأمین خواهد شد؟