تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌‎دهد آب رودخانه هیرمند را مانند دفعات قبل بازهم به گودزره منحرف کرده است. مردم استان سیستان که سال‌هاست درگیر خشکسالی ناشی از انحراف و عدم تحقق حق‌آبه از سوی حاکمان افغانستان هستند، انتظار پیگیری ویژه بدعهدی مجدد طالبان را از رئیس ‌جمهور و وزارت امور خارجه دارند تا بیش از پیش فرصت ارزشمند تحقق حق‌آبه به مانند گذشته از دست نرود.

نقش اشتباه ایران در ساخت بند کمال‌خان

این بحران آب زمانی تلخ‌تر می‌شود که بدانیم دولت افغانستان در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ در حال احداث بند کمال‌خان بود، اما به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم، ایران سیمان مورد نیاز این پروژه را تأمین کرد! نتیجه این اقدام، تکمیل بند کمال‌خان و مسدود شدن جریان طبیعی آب به ایران بود. 

نقش ترکیه در بحران آب افغانستان

حل بحران حقابه ایران از افغانستان تنها از طریق دیپلماسی آب ممکن نیست، بلکه باید همکاری‌های اقتصادی و انرژی نیز در نظر گرفته شود. ترکیه که سودای ژاندارمی خاورمیانه را در سر دارد، با سرمایه‌گذاری گسترده در افغانستان، عملا مدیریت منابع آبی این کشور را در دست گرفته است. 

ترکیه با اجرای پروژه‌های شهرسازی، جاده‌سازی، سدسازی و کشاورزی نفوذ قابل‌توجهی در افغانستان یافته و اکنون این کشور را به ابزاری برای فشار به ایران تبدیل کرده است. 

گزینه نظامی برای جلوگیری از زیاده‌خواهی‌های افغانستان

بحران آب در هیرمند تنها یک مسأله فنی و محیط‌زیستی نیست بلکه ابعاد اقتصادی، سیاسی و ژئوپلیتیکی گسترده‌ای دارد. ایران باید، ضمن پیگیری دیپلماسی آب، از اهرم‌های اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی برای جلوگیری از زیاده‌خواهی‌های افغانستان و نقش‌آفرینی بازیگران خارجی مانند ترکیه و آذربایجان استفاده کند.

عدم توجه به این مسآله می‌تواند در آینده نزدیک به یک بحران امنیتی تمام‌عیار برای ایران تبدیل شود.